Transakcje z udziałem kryptowalut odbywają się w ramach tzw. blockchainów, a zatem łańcucha bloków, zdecentralizowanych baz danych o charakterze rozproszonym, których zadaniem jest księgowanie odbywających się operacji. W łańcuchu bloków może dojść do rozwidlenia. Mówimy wtedy o powstaniu tzw. forka, który może występować pod różnymi postaciami. Sprawdźmy czym jest hard fork i soft fork.
Co to jest fork? Co to w ogóle oznacza?
Wielu początkujących użytkowników kryptowalut zadaje na forach i grupach facebookowych pytania typu „Fork – co to znaczy?” bądź „Fork – co to?”. Z racji tego, ze pojawiają się one stosunkowo często, postaramy się ostatecznie odpowiedzieć na te pytania.
Fork to sytuacja, która zachodzi w łańcuchu bloków w wyniku przebiegu transakcji. Polega ona na rozchodzeniu się łańcucha na dwie ścieżki. Rozwidlenie może nastąpić w wyniku charakteru przebiegu transakcji poprzez wykopanie dwóch bloków, które następuje mniej więcej w tym samym czasie, a wśród powstałych dwóch łańcuchów nie da się określić, który z nich ma charakter dominujący. Fork może powstać również na zasadzie wprowadzenia nowej zasady za zgodą stron. Zdarzają się sytuacje, kiedy forki rozwiązują się samoistnie. Zazwyczaj dzieje się tak w przypadku powstania rozłamu niezamierzonego. Z czasem łańcuch dłuży staje tym głównym, a krótszy stopniowo ulega odseparowaniu, co kończy się niewykopywaniem go przez kopalnie. Inaczej sytuacja wygląda w przypadku forków zamierzonych. Użytkownicy kryptowalut muszą zdecydować, którą z dróg zamierzają wesprzeć i zaakceptować. Kiedy jednak zdania są podzielone i obydwa łańcuchy znajdują swoich zagorzałych zwolenników, może dojść do rozłamu blockchainu, a tym samym wyłonienia się dwóch odrębnych walut (hard fork) – np. Bitcoin i Bitcoin Cash, który jest popierany przez zwolenników 8MB bloku transakcyjnego.
Czym jest soft fork?
Soft fork to aktualizacja systemu, która ma charakter wstecznie kompatybilny. Zachodzi on, kiedy nowe reguły zmniejszają np. przepustowość. Dla przykładu z 1MB bloku na 500K. W takim przypadku, niezaktualizowane oprogramowanie nie będzie wskazywało błędu i katalogowało nowych transakcji jako nieznanych, ze względu na fakt, że 500K jest wartością mniejszą o 1MB, zatem mieści się w normach poprzednich reguł. Jednak operacje takie nie będą akceptowane przez oprogramowanie zaktualizowane. Determinuje to konieczność większości mocy sieci, w przeciwnym razie soft fork może stać się krótszy i zostać odseparowany. Soft fork nie prowadzi do utworzenia się nowej kryptowaluty.
Czym jest hard fork / Co to jest hard fork?
Odmiennie działa hard fork. W tym przypadku zmiana reguł transakcji nie jest kompatybilna z dotychczasowymi. Dzieje się tak m.in kiedy wielkość bloku zostaje zwiększona, nie zaś zmniejszona jak w przypadku soft forka, np. z 1 MB do 2 MB, lub kiedy wprowadza się stosunkowo drastyczne zmiany w kryptowalucie (np. w przypadku Bitcoin Gold – zmiana algorytmu opartego na kopaniu przy użyciu GPU). W tym przypadku niezaktualizowane węzły będą określały nowe transakcje jako niepoprawne. Kopanie prawidłowych bloków wymaga dostosowania się i zaktualizowania oprogramowania przez wszystkie węzły w sieci. Do konfliktu dochodzi, kiedy nie ma jednomyślności wśród kopaczy. Jeżeli część z nich uzna, że poprzednie zasady były bardziej korzystne i nie zechce zaakceptować nowych reguł dochodzi do rozłamu, z którego może wyłonić się nowa waluta (np. Bitcoin Cash z łańcucha Bitcoin).
W skrócie
Gdyby streścić całą techniczną wiedzę i w miarę zwięzły sposób spróbować odpowiedzieć na pytanie co to znaczy hard fork i soft fork oraz jakie są pomiędzy nimi różnice, w większości przypadków można to ująć w następujący sposób:
- Soft fork oznacza aktualizację protokołu. Użytkownik z reguły nie odczuwab skutków wprowadzenia zmian do sieci. Nie powstaje nowa kryptowaluta.
- Hard fork oznacza rozłam łańchchów – na oryginalny i nowo powstały (np. Bitcoin vs. Bitcoin Cash). W większości przypadków prowadzi do utworzenia się nowej kryptowaluty. Zazwyczaj w takiej sytuacji użytkownicy otrzymują taką samą ilość nowych monet, jaką posiadają na oryginalnym blockchainie.